ata

ata
is.
1. Övladı olan kişi; dədə. Doğma ata. Ögey ata. Bu uşaq lap atasına oxşayır. – Ata olmayan, ata qədrini bilməz. (Ata. sözü).
2. məc. Bir nəzəriyyənin, məsələnin və s. -nin banisi; rəhbər, yolgöstərən. M. F. Axundzadə Azərbaycan dramaturgiyasının atasıdır. // məc. Himayəçi, tərbiyə verən, pərəstar, yetişdirib böyüdən. O, bizə ata olmuşdur.
3. Yaşlı və hörmətli kişiyə xitab, müraciət. // «Atam» şəklində – xahiş, bəzən narazılıq ifadə edir. <Sitarə:> Atam, apar məni də Kəbənin ziyarətinə. C. C.. <Adamlardan biri:> Atam, höcət nə üçün? Bu saat bir adam göndərək . . bu məsələni öyrənib gəlsin. H. S..
4. Yalnız cəm şəklində: ATALAR – əcdad, ata-baba. Atalar belə deyiblər. Atalarımızın müqəddəs qəbrini namusla düşməndən qoruduq. Atalar nə əkiblər, oğullar onu biçiblər.
◊ Atalar sözü – ibrətamiz məzmunlu qısa kəlam, ifadə. Atalar sözündə xalqın dühası əks olunur. Atalar sözündə dərin hikmət var. Atası yanmaq dan. – çox əziyyət çəkmək, əldən düşmək, üzülmək, ağır, əziyyətli bir şeyə məruz qalmaq. Atasına od vurmaq – bax atasını yandırmaq. Atasını dalına sarımaq – bax atasını yandırmaq. Atasını yandırmaq dan. – 1) şiddətli cəzalandırmaq, divan tutmaq. <Mirzə Turab kəndlilərə:> Səfər bəyin nə haqqı var sizi bu qədər incidə. Mən onun atasını yandıraram. B. T.. <Xəlil:> Qoy bir işlərim yoluna düşsün, mən onun atasını necə yandıraram, özüm bilərəm. M. Hüseyn; 2) məhv etmək, tamamilə bərbad hala salmaq. O, bağın atasını yandırıb. «Kirpi». Uşaqların atası dan. – evfemizm yolu ilə arvadın öz ərinin adını çəkməmək üçün işlətdiyi ifadə.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • ʻAta — (Pylstaart) Landsat Satellitenbild von ʻAta Gewässer Pazifischer Ozean …   Deutsch Wikipedia

  • aţă — AŢĂ, aţe, s.f. 1. Fir subţire (de bumbac, de in, de cânepă etc.) folosit la cusut, la fabricat ţesături etc. ♢ expr. Cusut cu aţă albă, se spune despre ceva evident fals, mincinos. A întinde aţa = a depăşi (prin comparare) limita îngăduită. A se… …   Dicționar Român

  • ATA — ist die Abkürzung für: Abnahmetest Analyse Actual Time of Arrival, die tatsächliche Ankunftszeit eines Verkehrsmittels Advanced Technology Attachment, ein Software Protokoll zum Datentransfer und zur Steuerung von Laufwerken und Massenspeichern… …   Deutsch Wikipedia

  • ata — ata·beg; ata·ca·me·ñan; ata·ca·me·ño; ata·jo; ata·ka·pa; ata·ka·pan; ata·la·lá; ata·lán; che·lic·er·ata; re·ata; ri·ata; strig·e·ata; ata; tra·che·ata; ata·bek; …   English syllables

  • 'Ata — ʻAta is a small, rocky island in the far south of the Tonga archipelago, situated on 22°08′56″S 176°10′41″W / 22.149°S 176.178°W / 22.149; 176.178. It is also known as Pylstaart island …   Wikipedia

  • Ata — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. {{{image}}}   Sigles d une seule lettre   Sigles de deux lettres > Sigles de trois lettres …   Wikipédia en Français

  • 'Ata — ʻAta ist eine kleine, unbewohnte Insel tief im Süden des Tonga Archipels, die auch Pylstaart genannt wird. Diese Insel sollte nicht mit ʻAtā verwechselt werden, das zwar ebenfalls unbewohnt, aber eines der flachen Atolls entlang der Piha Passage… …   Deutsch Wikipedia

  • ATA — may stand for:Education and academia*Asia Theological Association *American Translators Association *Alberta Teachers Association, Canada *Ashcroft Technology Academy, Wandsworth, London, England *Advanced Technologies Academy, a high school in… …   Wikipedia

  • Ata (DJ) — Ata (eigentlich Atanasios Christos Macias) ist ein deutscher DJ, Label Betreiber und Produzent in der elektronischen Musikszene. Auch in der Hr3 Clubnight war er bereits zweimal vertreten, zuletzt am 10. Februar 2007. Seine DJ Karriere begann in… …   Deutsch Wikipedia

  • Áta — Administration …   Wikipédia en Français

  • ata — praef. žr. 2 at . I. su veiksmažodžiais (rytų aukštaičių ir kt. tarmėse ir senuosiuose raštuose): atàvedė, atànešė; atatrìnti, atadalyti. II. su vardažodžiais ir prieveiksmiais: atatvanas, atatranka, ataskaita, atatupstas; atadairom,… …   Dictionary of the Lithuanian Language

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”